..................................* Διαδικτυακές σελίδες για τα σύγχρονα κοινωνικοπολιτικά ζητήματα... *

~~

......................................................."Η συμφιλίωση των πολιτισμών περνά μέσα από την οικουμενικότητα της Παιδείας"

Το «Βήμα του Πολίτη»

Κυριακή 29 Μαρτίου 2009

Αναγόρευση του Sir Βασιλείου Μαρκεζίνη σε Επίτιμο Διδάκτορα του Τμήματος Νομικής του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών

Sir Βασίλειος Μαρκεζίνης, καθηγητής Πανεπιστημίων Λονδίνου και Τέξας
Eπίτιμος Διδάκτωρ του Πανεπιστημίου Aθηνών


Συνέντευξη του Βασ. Μαρκεζίνη στις Δ. Λεμπεσοπούλου και Τ. Μιχαηλίδου
Την Κυριακή 7 Ιανουαρίου πραγματοποιήθηκε η τελετή αναγόρευσης του Sir Βασιλείου Μαρκεζίνη σε Επίτιμο Διδάκτορα του Τμήματος Νομικής του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών. Δεν ήταν ο πρώτος σημαντικός τίτλος που κατέκτησε στην πολύχρονη πορεία του ως ακαδημαϊκός διδάσκαλος, ερευνητής και συγγραφέας ο κ. Μαρκεζίνης, αλλά, όπως επεσήμανε και ο ίδιος, ένας από τους πιο τιμητικούς, δοσμένος από το Πανεπιστήμιο από το οποίο και ο ίδιος ξεκίνησε την αξιοθαύμαστη διεθνή πορεία του.

Ο κ. Μαρκεζίνης αποφοίτησε από τη Νομική Σχολή Αθηνών, της οποίας ανακηρύχθηκε και διδάκτορας. Στη συνέχεια, εργάζεται στο Πανεπιστήμιο του Cambridge, όπου και αποκτά το δεύτερο Διδακτορικό του τίτλο, στην Οξφόρδη, όπου ιδρύει το Ινστιτούτο Ευρωπαϊκού και Συγκριτικού Δικαίου, στο Πανεπιστήμιο του Λάηντεν και στα Πανεπιστήμιο του Λονδίνου και Τέξας, όπου εργάζεται μέχρι και σήμερα. Το συγγραφικό του έργο περιλαμβάνει πάνω από 32 βιβλία και 120 νομικά άρθρα. Έχει ανακηρυχθεί επίτιμος διδάκτορας από πληθώρα πανεπιστημίων, όπως αυτά του Γκεντ, Μονάχου, Οξφόρδης, και Παρισιού Ι και έχει κατά καιρούς λάβει εξαιρετικά υψηλές τιμές και αξιώματα από τους Προέδρους της Ελληνικής, της Γαλλικής, της Γερμανικής, της Ιταλικής και της Αγγλικής Δημοκρατίας.

Το πολυσχιδές έργο του επικεντρώνεται στους τομείς του Αστικού Δικαίου, της θεωρητικής μελέτης του Δημόσιου Δικαίου, της Μεθοδολογίας και της Φιλοσοφίας του Δικαίου και κυρίως στον τομέα του Συγκριτικού Δικαίου.

Τον τιμώμενο προσφώνησε ο Αντιπρύτανης και προσωπικός φίλος του κ. Μαρκεζίνη, καθηγητής κ. Ι. Καράκωστας, ενώ το έργο του παρουσίασε λεπτομερώς ο Καθηγητής Αστικού Δικαίου του Τμήματος Νομικής κ. Παναγιωτόπουλος.

Στη συνέχεια, ακολούθησε ομιλία του κ. Μαρκεζίνη με θέμα «Η σύγχρονη αμερικανική πολιτική σκέψη και η επιρροή της στο δίκαιο».
Στην ομιλία σας σημειώσατε μεταξύ άλλων τα εξής: «Δεν πρόκειται για απόδοση τιμής σε μένα μόνο αλλά σε όλους τους Έλληνες που αγωνίζονται και επιβιώνουν σε ξένες χώρες».
Πώς βλέπετε την παρουσία των Ελλήνων ερευνητικά και ακαδημαϊκά στο εξωτερικό, και ποια η θέση γενικά της Ελλάδας στους αντίστοιχους χώρους στο εξωτερικό;
Στην αληθινή ζωή, καμία χώρα ή κανένας θεσμός δεν έχει τη δυνατότητα να ανταμείψει όλα τα μέλη της/του που αξίζουν, γι' αυτό επιλέγονται ένα ή δύο, συχνά δε επί τη βάσει τυχαίων κριτηρίων. Νομίζω ότι ανήκω σ' αυτή την κατηγορία και το λέω αυτό όχι από μετριοφροσύνη, αλλά επειδή γνωρίζω ότι υπάρχουν πολλοί Έλληνες που τα έχουν πάει περίφημα στο εξωτερικό και αξίζουν την ίδια προσοχή με μένα. Το να εργάζεται κανείς στο εξωτερικό είναι μία πρόκληση, από πολλές πλευρές μάλιστα μία πολύ μεγάλη πρόκληση. Εκείνοι που επιβιώνουν δικαιούνται την αναγνώριση. Και, όπως είπα, είμαι μόνον ένας μεταξύ πολλών. Το ελληνικό στοιχείο εκτός της Ελλάδας είναι πολυάριθμο και σημαντικό και η πατρίδα μας έχει διαπράξει ένα μεγάλο λάθος μη χρησιμοποιώντας το περισσότερο. Για ποιο λόγο επιλέξατε να αφιερώσετε την ερευνά σας στον τομέα του συγκριτικού δικαίου;

Η συγκριτική των δικαίων όχι μόνον βοηθεί κάποιον να κατανοήσει άλλα συστήματα και πολιτισμούς, αλλά βοηθεί επίσης κάποιον να καταλάβει καλλίτερα το δικό του σύστημα ή τον δικό του πολιτισμό.
Το βλέπουμε αυτό στις γλώσσες, αλλά και στο δίκαιο. Όταν ξεκίνησα τη σταδιοδρομία μου ως Καθηγητής Νομικής, οι σπουδές Ευρωπαϊκού Δικαίου ήταν σε εμβρυώδες επίπεδο. Τούτο αποτελούσε μία εξαιρετικά ελκυστική ευκαιρία, που δεν μπορούσε να μην εκμεταλλευθεί κανείς. Νομίζω, ακόμη, ότι η προσπάθεια να κατανοήσεις μέσω της συγκριτικής έναν διαφορετικό τρόπο σκέψης σε αναγκάζει να ανοίξεις τους ορίζοντες σου οδηγεί το μυαλό σου σε νέες κατευθύνσεις και σε κάνει να σκέπτεσαι το μέχρι πρότινος αδιανόητο.
Εν συντομία, η συγκριτική των δικαίων έχει να παρουσιάσει ιδιαίτερα πνευματικά όπως και πρακτικά οφέλη, ιδίως σε μία εποχή πλέον που ο κόσμος μικραίνει όλο και περισσότερο και είναι απαραίτητη η μεταξύ μας συνεργασία.
Εφόσον τα επιμέρους δίκαια των χωρών αντανακλούν κυρίως τις δικαιικές αξίες και παραδόσεις τους, κατά πόσον μπορεί να επιτευχθεί μία ενοποίηση και αντιστοίχιση των δικαίων;
Δεν τάσσομαι υπέρ μιας ενοποίησης ή ομοιογένειας, τάσσομαι μόνον υπέρ μιας μεγαλύτερης συνεννόησης μεταξύ μας, όπως και εναρμόνισης, όπου αυτό απαιτούντο εμπόριο ή άλλοι παρόμοιοι παράγοντες. Αυτός είναι και ένας απ' τους λόγους που βρήκα την ιδέα κατάστρωσης ενός Ευρωπαϊκού Κώδικα τόσο ουτοπική και περιττή, ιδίως εάν ήταν δεσμευτικής φύσεως και όχι απλώς ένα μοντέλο για τους κοινωνούς, που θα μπορούσαν να το ακολουθήσουν εάν έκριναν ότι ικανοποιεί τις ανάγκες τους. Σε κάθε περίπτωση, δεν νομίζω ότι πρέπει να υπερτονίζετε την ιδιαίτερη φύση των τοπικών παραγόντων. Διότι, πρώτον, το στοιχείο αυτό έχει την τάση να εμφανίζεται σε μερικούς μόνον τομείς του δικαίου, όπως το οικογενειακό δίκαιο, αλλά όχι σε άλλους (όπως το δίκαιο των διεθνών συναλλαγών). Δεύτερον, παρ' όλα αυτά, ακόμη και σε ζητήματα στενά συνδεδεμένα με τοπικούς ή θρησκευτικούς κανόνες ή έθιμα, η αυξημένη παγκοσμιοποίηση, η αστικοποίηση, οι μετακινήσεις και η τεχνολογία μάς έχουν φέρει όλους εγγύτερα τον έναν στον άλλον. Είτε αυτό αρέσει σε κάποιον είτε όχι, κοιτάξτε, για παράδειγμα, τα ενισχυμένα δικαιώματα που αναγνωρίζονται πλέον για τις ομοφυλικές συγκατοικήσεις. Ούτε η θρησκεία δεν κατόρθωσε να σταματήσει αυτές τις αλλαγές, κι αυτό διότι η ίδια η κοινωνία έχει πλέον αλλάξει, και μάλιστα προς την ίδια κατεύθυνση σχεδόν παντού. Το δίκαιο πρέπει να αντανακλά αυτές τις μεταβολές και στις μέρες μας οι περισσότερες χώρες και τα περισσότερα συστήματα υπόκεινται στο ίδιο είδος πιέσεων και αναγκών. Θα πρέπει, επιπλέον, να τονίσω ότι έχω εργασθεί υπέρ μιας περισσότερο ενοποιημένης Ευρώπης, και όχι υπέρ μιας ενιαίας, ομογενοποιημένης Ευρώπης. Ο Στρατηγός de Gaulle το έθεσε εύστοχα όταν μίλησε για την «Ευρώπη των χωρών» («l'Europe des pays»). Σε κάθε περίπτωση, μία ενωμένη Ευρώπη απομακρύνεται, κατά την άποψη μου, όλο και περισσότερο από την ιδέα αυτή όσο σπεύδουμε να την διευρύνουμε χωρίς την προσήκουσα περίσκεψη και χωρίς προηγουμένως να μεταρρυθμίσουμε τους εσωτερικούς και συχνά δυσλειτουργούντες θεσμούς της. Εάν συνεχίσουμε να πορευόμαστε στο μέλλον όπως τώρα, θα καταστρέψουμε και δεν θα βελτιώσουμε το όνειρο που ξεκίνησε στη Ρώμη το 1955. Τα δίκαια που εφαρμόζουν τα διεθνή και ευρωπαϊκά δικαστήρια είναι ένα μείγμα στοιχείων των δικαίων των επιμέρους χωρών και προσαρμόζονται ανάλογα με την περίπτωση, ή εφαρμόζεται το δίκαιο των ισχυρότερων;Και ναι και όχι. Το Ευρωπαϊκό Δίκαιο, προερχόμενο είτε από το Στρασβούργο είτε από το Λουξεμβούργο, συχνά βασίζεται σε εθνικές παραδόσεις και κανόνες, εν συνεχεία σχηματίζει τους δικούς του κανόνες, τους οποίους επανεξάγει στα κράτη-μέλη. Το τελευταίο, όμως, σημείο του ερωτήματος σας είναι, νομίζω, παραπλανητικό. Αυτό που επικρατεί δεν είναι το σύστημα του «ισχυρότερου έθνους», αλλά εκείνο το σύστημα που προσφέρει τις πλουσιότερες και προσφορότερες προς εξαγωγή λύσεις. Η Νότιος Αφρική και το Ισραήλ ή ακόμη και ο Καναδάς, για παράδειγμα, είναι, από πληθυσμιακής απόψεως, μικρές και νέες χώρες ·παρ' όλα αυτά, τα δικαστήρια τους παρέχουν στις μέρες μας ένα πληροφοριακό απόθεμα, το οποίο, με την κατάλληλη κάθε φορά προσαρμογή, μπορεί να χρησιμοποιηθεί - και πράγματι χρησιμοποιείται - και αλλού. Στη σύγκριση μεταξύ των δικαίων και στη σύνθεση ενός ενιαίου δικαίου, θα μπορούσαμε να πάρουμε στοιχεία από ανατολικές χώρες ή η θεώρησή τους διαφέρει ριζικά από την Ευρωπαϊκή και Αμερικανική, με αποτέλεσμα κάτι τέτοιο να είναι αδύνατο;

Δεν είμαι βέβαιος τι εννοείτε με τον όρο «ανατολικές χώρες». Για παράδειγμα, η Κίνα, μία εξαιρετικά σημαντική χώρα, τόσο πολιτιστικά όσο και πολιτικά, δανείζεται στις μέρες μας από εμάς περισσότερα από εκείνα που εμείς χρειαζόμαστε να δανεισθούμε από αυτήν, στην προσπάθειά της να δημιουργήσει μία οικονομία της αγοράς. Στο μέλλον, αυτό μπορεί να αλλάξει. Εάν, από την άλλη πλευρά, με τον όρο «ανατολικές», θέλετε να συμπεριλάβετε, τρόπον τινά, χώρες της Μέσης Ανατολής, οι οποίες διαθέτουν μικτά θρησκευτικά και νομικά συστήματα, τότε οι πιθανότητες να ασκήσουν αυτές επιρροή στα νομικά μας συστήματα είναι πολύ μικρότερες, ιδίως σε ζητήματα εμπορικού δικαίου, όπου τα αγγλο-αμερικανικά συστήματα έχουν ήδη ένα αδιαμφισβήτητο προβάδισμα ένεκα του γεγονότος ότι στις μέρες μας η αγγλική γλώσσα είναι η lingua franca, αλλά και επειδή οι μεγαλύτεροι χρηματοδοτικοί οίκοι και τα μεγαλύτερα δικηγορικά γραφεία βρίσκονται στα χέρια του αγγλοσαξονικού κόσμου.

Στην ομιλία σας αναφέρετε, μεταξύ άλλων, την επιθυμία των Η.Π.Α. για αυτοεξαίρεση και για ένα είδος απομονωτισμού από επιρροές στο νομοθετικό τους σύστημα. Γιατί νομίζετε ότι συμβαίνει αυτό; Λόγω νοοτροπίας ή λόγω μιας υπέρμετρης αίσθησης ασφάλειας; Αυτό με ποιο τρόπο έχει επιπτώσεις στην εξωτερική τους πολιτική;

Αυτό είναι ένα περίπλοκο φαινόμενο.

Εν μέρει οφείλεται στο γεγονός ότι στην Αμερική τώρα υπάρχει πολύ περισσότερο τοπικό δίκαιο απ' ό,τι πριν από πενήντα χρόνια ή πριν από έναν αιώνα και, ως εκ τούτου, οι Αμερικανοί αισθάνονται λιγότερο την ανάγκη να δανεισθούν νομικά στοιχεία από άλλες χώρες. Δεύτερον, διαθέτουν μία τεχνολογικά πιο προηγμένη κοινωνία σε σύγκριση με τις περισσότερες άλλες χώρες και, γι' αυτό, πολλά από τα νέα προβλήματα, ιατρικά, ιατρο-ηθικά, τεχνολογικά, και τα νομικά προβλήματα που αυτά γεννούν, έχουν αντιμετωπισθεί πρώτα από εκείνους πριν καν εμφανισθούν σε μας στην Ευρώπη. Τέλος, έχω τη γνώμη ότι η αυξανόμενη πολιτική και στρατιωτική δύναμη των Η.Π.Α. έχει μετασχηματίσει μία καλοπροαίρετη και αξιοθαύμαστη αυτοπεποίθηση σε ένα είδος αλαζονείας, που ούτε επιθυμητή είναι ούτε δε πρόκειται να βοηθήσει τις Η.Π.Α. μακροπρόθεσμα.
Όσον αφορά στο θέμα της Κύπρου, μια ισχυρή ευρωπαϊκή δικαιική ενοποίηση θα μπορούσε να δώσει μια λύση που ίσως τώρα να μην μπορεί να δοθεί;
Νομίζω ότι το πρόβλημα της Κύπρου είναι κυρίως πολιτικό και διπλωματικό και, ως τέτοιο, απαιτεί μία διαδικασία «δούναι και λαβείν», όπως και μία αίσθηση του μέτρου από όλες τις πλευρές. Προβλήματα, ωστόσο, αυτού του είδους -το παλαιστινιακό είναι ένα ακόμη- με την πάροδο των ετών έχουν φορτισθεί τόσο πολύ συναισθηματικά ή συναρτώνται πλέον τόσο πολύ με ευρύτερα σοβαρά πολιτικά συμφέροντα που η επίλυσή τους μέσω ορθολογικής σκέψεως συχνά μοιάζει αδύνατη.
Σε κάθε περίπτωση, επαναλαμβάνω αυτό που είπα και προηγουμένως: δεν βλέπω να αναδύεται κατά τη διάρκεια της ζωής μου ένα ενιαίο Ευρωπαϊκό νομικό σύστημα και δεν είμαι βέβαιος ούτε καν αν επιθυμώ κάτι τέτοιο.
*από το: http://kapodistriako.uoa.gr/stories/100_in_01/index.php?m=2

Τετάρτη 18 Μαρτίου 2009

Συλλογικό πρόβλημα η παγκόσμια κρίση, επισημαίνει ο Πολ Κρούγκμαν



Ανεπαρκείς οι πολιτικές»

Τρομοκρατημένος τόσο από τα όσα συμβαίνουν στην παγκόσμια οικονομία, αλλά και από την ανεπάρκεια των πολιτικών να αντιμετωπίσουν τη διεθνή χρηματοπιστωτική κρίση δήλωσε ο Π. Κρούγκμαν, μιλώντας στο συνέδριο «Η Χρηματοπιστωτική Κρίση: Το μάνατζμεντ σε εποχές πρόκλησης», που οργάνωσε στην Αθήνα η εταιρία Συμβούλων Επιχειρήσεων 'Prothesis'.
Ο καθηγητής επεσήμανε ότι η παγκόσμια οικονομική κρίση αποτελεί συλλογικό πρόβλημα και τόνισε ότι η κατανόηση των αιτιών της είναι κρίσιμης σημασίας, ειδικά από πολιτική πλευρά καθώς η παγκόσμια οικονομία έχει πληγεί από τον ιό της ύφεσης και τα συνήθη φάρμακα δεν λειτουργούν.
Όπως σημείωσε χαρακτηριστικά η αύξηση της ζήτησης και των επενδύσεων μέσω της μείωσης των επιτοκίων δεν είναι δυνατή για πρώτη φορά από το 1930.
Σύμφωνα με τον καθηγητή Κρούγκμαν η κατάσταση σε ό,τι αφορά την παγκόσμια οικονομία είναι πλέον παράδοξη καθώς, όπως είπε, δεν ισχύουν οι συνήθεις κανόνες και τόνισε ότι χρειάζεται δημόσια πολιτική για να αλλάξει η παράδοξη αυτή κατάσταση που αντιμετωπίζουμε.
Συγκρίνοντας την κατάσταση που επικρατεί σήμερα στις ΗΠΑ και την Ευρώπη ο Πολ Κρούγκμαν επεσήμανε ότι στις ΗΠΑ υπάρχει ένα σημαντικό σχέδιο ανάκαμψης της οικονομίας το οποίο όμως, όπως είπε, δεν είναι επαρκές καθώς ήδη έχουν χαθεί 4,5 εκατομμύρια θέσεις απασχόλησης, ενώ η Ευρώπη έχει κάνει ακόμα λιγότερα επί πλέον έχει πρόβλημα συντονισμού ενώ ακόμα και κορυφαίοι πολιτικοί δεν έχουν κατανοήσει το μέγεθος της κρίσης.
Επί πλέον ο Αμερικανός νομπελίστας σημείωσε ότι τα πρόγραμμα ανάκαμψης των τραπεζών δεν θα οδηγήσουν από μόνα τους στην ανάκαμψη της οικονομίας.
Ειδικότερα για την Ελλάδα ο καθηγητής Κρούγκμαν δήλωσε πως «κάποτε θα ερχόμουν εδώ και θα σας έλεγα ότι η υποτίμηση της δραχμής θα βοηθήσει, τώρα όμως θα είναι πολύ δύσκολη η διαδικασία προσαρμογής».
Σε ερώτηση σχετικά με το έλλειμμα που αντιμετωπίζει η Ελλάδα όπως και άλλες χώρες της ευρωζώνης ο καθηγητής Κρούγκμαν σημείωσε ότι αυτή τη στιγμή είναι λάθος η προσπάθεια εφαρμογής του Συμφώνου Σταθερότητας καθώς, όπως είπε, το πρόβλημα είναι οι αγορές δανεισμού που έχουν χάσει την εμπιστοσύνη τους στην φερεγγυότητα του Κράτους.
Τέλος, σε ερώτηση για το πως βλέπει μια ενδεχόμενη έκτακτη εισφορά των οικονομικά ισχυρότερων (ως μέτρο αντιμετώπισης της κρίσης και αναδιανομής του πλούτου) ο καθηγητής Κρούγκμαν δήλωσε πως «είμαι έντονα υπέρ της πίεσης στους πλουσίους για να πληρώσουν περισσότερο όμως μια έκτακτη εισφορά δεν ξέρω αν θα λειτουργούσε και επί πλέον θα αποτελεί πλήγμα ως προς το θέμα της χρηστής διαδικασίας».
Το Συνέδριο ολοκληρώθηκε με συζήτηση με θέμα «Ο νέος ορίζοντας: Η Παγκόσμια Οικονομία μετά τη χρηματοπιστωτική κρίση και η περίπτωση της Ελλάδας».
Ο διευθυντής του οικονομικού γραφείου του πρωθυπουργού Απόστολος Φιλιππόπουλος επισήμανε ότι αυτό που έκανε η κρίση ήταν να οδηγήσει όλα τα Κράτη σε ίδιας κατεύθυνσης δημοσιονομικές πολιτικές, όχι όμως και ίδιας εμβέλειας και συνεπώς, όπως είπε, δεν βλέπω δημοσιονομική επέκταση της ίδιας κλίμακας.
Ο εκπρόσωπος Τύπου του ΠΑΣΟΚ, Γιώργος Παπακωνσταντίνου, σημείωσε ότι υπάρχει ανάγκη να κόψουμε τις υπερβολικές δαπάνες, να αυξήσουμε τις δαπάνες για δημόσιες επενδύσεις (παιδεία, υγεία) και να υπάρξει σοβαρή φορολογική μεταρρύθμιση.
Ο πρόεδρος της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς, Α. Πιλάβιος επισήμανε ότι οι Έλληνες κατανοούν την κατάσταση και είναι αρκετά ρεαλιστές ως προς τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν.

Χαιρετισμός Γ.Παπανδρέου

Ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ με τον Πολ Κρούγκμαν
και τον πρέσβη των ΗΠΑ Ντ.Σπέκχαρντ (αριστερά)

«Ο καθηγητής Πολ Κρούγκμαν διατυπώνει λόγο τολμηρό και ασυμβίβαστο και με την προσωπική του στάση έδειξε ότι επιστήμη και πολιτική δεν είναι αντιφατικές έννοιες».
Με τα λόγια αυτά ο Πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ Γιώργος Παπανδρέου καλωσόρισε τον κάτοχο του βραβείου Νόμπελ Οικονομίας 2008 Πολ Κρούγκμαν.
Όπως σημείωσε ο κ. Παπανδρέου, ο καθηγητής Κρούγκμαν συνδύασε τα γνωστικά αντικείμενα του Διεθνούς Εμπορίου, της Οικονομικής Γεωγραφίας και της Εφαρμοσμένης Οικονομικής Πολιτικής και έδωσε απαντήσεις σε κρίσιμα ερωτήματα σε ό,τι αφορά την οικονομία στο πλαίσιο της Παγκοσμιοποίησης.
Εξάλλου, ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ επεσήμανε ότι υπάρχει άμεση ανάγκη απαντήσεων σε ερωτήματα, όπως το ποιος εγγυάται σήμερα τη σταθερότητα του παγκόσμιου χρηματοπιστωτικού συστήματος, το πώς θωρακίζεται η παγκόσμια οικονομία έναντι των κλυδωνισμών που δέχεται, του ποια πρέπει να είναι τα χαρακτηριστικά ενός νέου συστήματος επόπτευσης και ρύθμισης, καθώς και ερωτημάτων που έχουν να κάνουν με τις νέες προκλήσεις όπως είναι η κλιματική αλλαγή, η προώθηση της πράσινης οικονομίας και η μεγάλη μεταναστευτική ροή.





*από την εφημ. "ΤΟ ΒΗΜΑ" Τετάρτη 18 Μαρτίου 2009




**Ο Κρούγκμαν, διδάκτωρ του ΜΙΤ και καθηγητής στο πανεπιστήμιο του Πρίνστον, διατύπωσε καινούριες θεωρίες, οι οποίες απαντούν σε ερωτήματα αναφορικά με το ελεύθερο εμπόριο και την παγκοσμιοποίηση, αναφέρεται σε ανακοίνωση της Ακαδημίας.
Ο οικονομολόγος έγινε ευρέως γνωστός από τη στήλη του στην εφημερίδα New York Times. Αποτελεί έναν από τους επικριτές της κυβέρνησης Μπους και έχει διατυπώσει τις αντιρρήσεις του για το σχέδιο Πόλσον.
Στο τελευταίο του βιβλίο «Η Συνείδηση ενός Προοδευτικού περιγράφει την άνοδο και την πτώση της μεσαίας τάξης της Αμερικής τα τελευταία 80 χρόνια.
Το 2007 το Νόμπελ Οικονομίας απονεμήθηκε στους Αμερικανούς Λέονιντ Χούρβιτς, Ερικ Μάσκιν και Ρότζερ Μάιερσον για την ανάπτυξη της θεωρία της «κατασκευής μηχανισμών», η οποία επιτρέπει στους οικονομολόγους να αντιληφθούν καλύτερα πότε οι αγορές λειτουργούν με ομαλό τρόπο και πότε όχι.




*από το: http://www.cosmo.gr/

Τρίτη 17 Μαρτίου 2009

Ξένος τύπος: «στα πρόθυρα κατάρρευσης ,εμφυλίου πολέμου η Ελλάδα»


«Ελληνικός συναγερμός: Η Ελλάδα στα πρόθυρα πολιτικής και οικονομικης κατάρρευσης ανάμεσα σε συγκρούσεις και φτώχεια» είναι ο τίτλος χθεσινού δημοσιεύματος της ιταλικής εφημερίδας IL MANIFESTO η οποία περιγράφει με τα πλέον μελανά χρώματα την εικόνα της σημερινής Ελλάδας και δεν αποκλείει εμφύλιο πόλεμο...
«Τα ρεπορτάζ που φθάνουν από την Αθήνα μιλούν για μια χώρα στα πρόθυρα της πολιτικής και οικονομικής κατάρρευσης, αν όχι του εμφυλίου πολέμου. Διαδηλώσεις, απεργίες, οδοφράγματα, απολύσεις και ιστορίες διαφθοράς είναι στην ημερήσια διάταξη εδώ και μήνες πλέον», σημειώνει ο δημοσιογράφος Massimo Bongiorno, ο οποίος, ανάμεσα σε άλλα, αναφέρει: «Για να κατανοήσει κανείς το οικονομικό πλαίσιο από όπου ξεκινά η κρίση, είναι χρήσιμο να θυμήσουμε μία έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής τον περασμένο Οκτώβριο.
Εξηγούσε ότι η Ελλάδα κατέχει το κοινοτικό πρωτείο των εργατών στο κατώφλι της φτώχειας: το 14% των εργαζομένων ζει με μισθούς κατώτερους από το 60% του εθνικού μέσου όρου. Χειρότερα από την Πολωνία, με 13%. Είναι πολύ χειρότερα από τον μέσο όρο της Ε.Ε. των 27 κρατών-μελών, που είναι στο 8%. Για τους νέους πτυχιούχους, που ολοκληρώνουν τον δρόμο μετ` εμποδίων του περίπλοκου ελληνικού εκπαιδευτικού συστήματος, η συγκεκριμένη κύρια ελπίδα τους είναι μία προσωρινή απασχόληση 700 ευρώ μηνιαίως: “Γενιά των 700 ευρώ”, τους ονομάζουν.
Η εσωτερική κατανάλωση καταρρέει, και όχι μόνο από το πρόσφατο παρελθόν: εδώ και πέντε χρόνια επιβιώνουν με τον δανεισμό. Μεταξύ του 2003 και του 2008, τα δάνεια των οικογενειών πέρασαν από το 10 στο 48% του ΑΕΠ. Τομείς της οικονομίας παραδοσιακά ισχυροί, όπως ο τομέας της υφαντουργίας – αποδεκατισμένος από τον ασιατικό ανταγωνισμό – και οι ναυτικοί ναύλοι βρίσκονται σε ελεύθερη πτώση. Μετά από χρόνια ανάπτυξης πάνω από το 4%, θα είναι ένα θαύμα εάν το 2009 το ΑΕΠ ξεπεράσει το +1.1%. Έπειτα, εάν κανείς ήθελε να λάβει ως δείκτη της κατάστασης το Χρηματιστήριο Αθηνών, που (θα έπρεπε) να αντιπροσωπεύει το 68% του ΑΕΠ, τα πράγματα δεν πηγαίνουν καλύτερα.
... Η κεφαλαιοποίηση σε έναν χρόνο κατέρρευσε από σχεδόν 160 δις σε λίγο παραπάνω από 58 δις ευρώ. Και είναι σε ακόμη χειρότερη κατάσταση τα δημόσια οικονομικά, χωρίς να ληφθεί υπ` όψιν η διαδικασία για παράβαση του 3% του ελλείμματος του προϋπολογισμού που ξεκίνησαν οι Βρυξέλλες. Η Ελλάδα έχει ένα χρέος κατώτερο μόνο από το αντίστοιχο ιταλικό: το 93% του ΑΕΠ. Με ένα έλλειμμα τρεχουσών συναλλαγών που είναι μια αυθεντική τρέλα για μια χώρα 11 εκατομμυρίων κατοίκων: το 15% του ΑΕΠ, έκτο σε παγκόσμια κλίμακα.
Δεν είναι τυχαίο που πολλοί προβλέπουν ως κάθε άλλο παρά απίθανη την υπόθεση μιας χρεοκοπίας: ένα καταστροφικό σενάριο που θα οδηγούσε την Αθήνα σε έξοδο από το ευρώ.
Η κυβέρνηση Καραμανλή κινείται εκ των ενόντων, με μία μόνο ψήφο πλειοψηφίας στη Βουλή, μεταξύ ιδιωτικοποιήσεων, περικοπών και ένα σχέδιο για τις τράπεζες 28 δισεκατομμυρίων ευρώ.
Πολλοί στοιχηματίζουν σε πρόωρες εκλογές, τουλάχιστον προς το παρόν: οι δημοσκοπήσεις δείχνουν σε ξεκάθαρη πτώση την Νέα Δημοκρατία, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι το ΠΑΣΟΚ αστράφτει και βροντά. Και οπωσδήποτε η διακυβέρνηση σε μια τέτοια καταστροφή δεν είναι ελκυστική. Όλοι, αντίθετα, δείχνουν να περιμένουν το καλοκαίρι: είναι δύσκολο, όμως, να είναι οι ευρωπαίοι τουρίστες, αυτοί που, ακριβώς φέτος, θα ξαναδώσουν οξυγόνο στην ελληνική οικονομία».

Απεργία σε Ικαρία και Φούρνους για τα σοβαρά προβλήματα στον τομέα της υγείας


Ζητούν παρέμβαση Αβραμόπουλου

Ως επιτυχής αξιολογείται η απεργία της Τρίτης στην Ικαρία και στους Φούρνους, σε ένδειξη διαμαρτυρίας για την κατάσταση, που επικρατεί στο χώρο της υγείας στα δύο νησιά. Από το πρωί, παρέμειναν κλειστές οι υπηρεσίες του Επαρχείου, ενώ όλοι οι τοπικοί φορείς κάλεσαν τον αρμόδιο υπουργό, Δ. Αβραμόπουλο, να ενσκύψει στο πρόβλημα με σοβαρότητα και να εξαντλήσει κάθε δυνατότητα, προκειμένου «να δοθεί λύση στα χρονίζοντα προβλήματα του τομέα της υγείας στην Επαρχία της Ικαρίας».
Όπως επισημαίνουν, μεταξύ άλλων, «η στελέχωση των δομών υγείας, παρά τις προσπάθειες του διοικητή και του ΔΣ του νοσοκομείου, δεν διασφαλίζει τις υπηρεσίες, που έχει ανάγκη ο πληθυσμός των νησιών».
»Το Κέντρο Υγείας Ευδήλου, οκτώ χρόνια μετά την ίδρυσή του, λειτουργεί υποτυπωδώς, χωρίς τις προβλεπόμενες ειδικότητες.
Τα αγροτικά ιατρεία, σε πολύ ευαίσθητες απομονωμένες περιοχές, μένουν για αρκετό χρονικό διάστημα χωρίς γιατρό με ό,τι αυτό συνεπάγεται για τους κατοίκους και τους πολλούς επισκέπτες περιοχών, που απέχουν 2-3 ώρες πορείας από το νοσοκομείο».
* από την εφημ. "ΤΑ ΝΕΑ" 17.3.2009

Κυριακή 15 Μαρτίου 2009

Στο Μαράθι το ρεύμα έφτασε στο λιμάνι, αλλά όχι στο σπίτι του μοναδικού κατοίκου

ΖΗΤΩ!!! Η ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΡΑΦΕΙΟΚΡΑΤΙΚΗ "Μαλακία" τους!

που βασανίζει τους πολίτες αυτής της άμοιρης χώρας ακόμα και στα απομακρυσμένα νησάκια της Δωδεκανήσου είμαστε άξιοι της τύχης μας...


Η Πολεοδομία ζητά τίτλους ιδιοκτησίας από τη μοναδική οικογένεια
που κατοικεί σ' ένα μικρό νησάκι της Δωδεκανήσου
«Δέκα χρόνια περιμένω το ηλεκτρικό»


Έτοιμοι να εγκαταλείψουν το Μαράθι, το μικρό νησάκι της Δωδεκανήσου, είναι οι μοναδικοί του κάτοικοι. Η οικογένεια του Σταύρου και της Πόπης Κάβουρα, που διαμένουν στο Μαράθι, αγωνίζεται εδώ και δέκα χρόνια για να φτάσει το ηλεκτρικό ρεύμα στο νησάκι τους, αλλά τώρα που το ρεύμα έφτασε μέχρι το λιμάνι δεν μπορεί να πάει μέχρι το σπίτι τους, γιατί η Πολεοδομία το θεωρεί... αυθαίρετο και οι ένοικοι θα πρέπει να προσκομίσουν τίτλους ιδιοκτησίας.

Έτσι, ο κ. Κάβουρας πριν από μερικές ημέρες άφησε μόνη την αδελφή του στο Μαράθι και πήγε στη Ρόδο, μήπως και βρει το δίκιο του και μπορέσει να ηλεκτροδοτήσει το σπίτι του, προτού υποχρεωθεί να πάει αλλού για να βρει την τύχη του.

Συναντήθηκε με τον νομάρχη Δωδεκανήσου, κ. Γιάννη Μαχαιρίδη, για να του ζητήσει τη συμπαράστασή του, αφού το ηλεκτρικό ρεύμα έφτασε με υποθαλάσσιο καλώδιο από τους Αρκούς στο Μαράθι, αλλά τώρα φωτίζει μόνο μία λάμπα στο λιμανάκι! «Διαμένουμε οικογενειακώς στο Μαράθι εδώ και αιώνες. Σήμερα έρχεται η Κτηματική Υπηρεσία και μου ζητά τίτλους ιδιοκτησίας του σπιτιού, ώστε η ΔΕΗ να μου δώσει ηλεκτρικό ρεύμα», υποστηρίζει ο κ. Κάβουρας, που κουράστηκε να απευθύνεται σε υπουργεία και υπηρεσίες για να δώσουν την απαραίτητη έγκριση και να δει φως το σπίτι του στα ατέλειωτα βράδια του χειμώνα, στο μικρό νησάκι του Αιγαίου το οποίο φυλάει με την οικογένειά του. Απίστευτο μπέρδεμα.

Το θέμα έφτασε μέχρι και στη Βουλή, αλλά λύση δεν δόθηκε ακόμη γιατί το Μαράθι περιλαμβάνεται μεταξύ των νησιών της Δωδεκανήσου στα οποία υπάρχει ένα απίστευτο μπέρδεμα: το Ελληνικό Δημόσιο διεκδικεί το σύνολο σχεδόν των ακινήτων, ιδιοκτησιών των κατοίκων, επικαλούμενο τη Συνθήκη του 1947 με την οποία τα Δωδεκάνησα ενσωματώθηκαν στην Ελλάδα.

Μάλιστα για τον ίδιο λόγο προ ημερών έγινε λαϊκή συνέλευση των κατοίκων της Σύμης που ετοιμάζουν δυναμικές κινητοποιήσεις, αφού η Κτηματική Υπηρεσία διεκδικεί 6.000 ακίνητα που ανήκουν σε ιδιώτες. Ανάλογο πρόβλημα υπάρχει και στο Καστελλόριζο, τους Αρκούς, το Αγαθονήσι και την Πάτμο. Οι κάτοικοι αυτών των νησιών βρίσκονται σε συνεχή διαμάχη με το Δημόσιο χωρίς μέχρι τώρα να έχει τακτοποιηθεί το ζήτημα και έτσι οδηγούνται στα δικαστήρια. Το Μαράθι- που πήρε το όνομά του από το ομώνυμο αρωματικό φυτό- είναι ένας μικρός επίγειος παράδεισος. Βρίσκεται σε απόσταση 9 μιλίων από την Πάτμο και η πρόσβαση γίνεται από το ανατολικό του τμήμα, όπου υπάρχει ένας ωραίος κόλπος.

Υπάρχουν κτίσματα από τα χρόνια της βυζαντινής εποχής, όπως η εκκλησία του Αγίου Νικολάου. Από γεννήτρια. «Μέχρι τώρα παίρνουμε ρεύμα από μια γεννήτρια, τα καύσιμα της οποίας πληρώνει η Νομαρχία», λέει ο κ. Κάβουρας, που προσθέτει ότι «όταν δεν έρχονται έγκαιρα τα καύσιμα, μένουμε στο σκοτάδι. Γι΄ αυτό ζητούμε να δουν με κατανόηση το θέμα μας, προτού είναι πολύ αργά...».

Ο φάκελος της υπόθεσης, πάντως, αφού περιπλανήθηκε σε διάφορες υπηρεσίες πριν από λίγες ημέρες έφτασε και στη Νομαρχία Δωδεκανήσου «με την ελπίδα να ξεπεραστούν τα γραφειοκρατικά εμπόδια και να δοθεί οριστική λύση στο πρόβλημά μας», λέει ο ερημίτης από το Μαράθι.

*ΡΕΠΟΡΤΑΖ: ΓΙΩΡΓΟΣ ΖΑΧΑΡΙΑΔΗΣ ΔΗΜΟΣΙΕΥΘΗΚΕ στην εφημ. ΤΑ ΝΕΑ το Σάββατο 14 Μαρτίου 2009

Σάββατο 14 Μαρτίου 2009

Αμερικανική οικονομία και διεθνής κρίση



Του ΧΡΟΝΗ ΠΟΛΥΧΡΟΝΙΟΥ*
Οι συζητήσεις με τον Νόαμ Τσόμσκι, που ακολουθούν, ολοκληρώθηκαν την πρώτη εβδομάδα του Μαρτίου και θα δημοσιευθούν σε τρία μέρη. Το α' μέρος περιστρέφεται γύρω από εξελίξεις στη σύγχρονη αμερικανική κοινωνία και πολιτική, το β' μέρος είναι αφιερωμένο στην οικονομική κρίση και το γ' μέρος στις διεθνείς σχέσεις και την εξωτερική πολιτική των ΗΠΑ. Ο Νόαμ Τσόμσκι είναι ομότιμος καθηγητής Ινστιτούτου στο ΜΙΤ και κατά γενική ομολογία «ο μεγαλύτερος διανοούμενος εν ζωή στον κόσμο» («New York Times»). Εχει δημοσιεύσει περίπου 40 βιβλία στον τομέα της γλωσσολογίας και πάνω από 70 βιβλία και άνω από 2.000 άρθρα σε θέματα πολιτικής και κοινωνικής φύσεως, με το όνομά του να συγκαταλέγεται στα πρώτα δέκα ονόματα με τις περισσότερες παραπομπές: Μαρξ, Λένιν, Σέξπιρ, Αριστοτέλης, Βίβλος, Πλάτωνας, Φρόιντ, Τσόμσκι, Χέγκελ και Κικέρων.
Το μεγαλύτερο πρόβλημα που απασχολεί σήμερα τις Ηνωμένες Πολιτείες αλλά και το μεγαλύτερο μέρος του κόσμου είναι η οικονομική κρίση. Πώς αξιολογείς την οικονομική κατάσταση και ποια θεωρείς ότι είναι τα αίτια της κρίσης; Νομίζεις ότι βαδίζουμε προς άλλη μια Μεγάλη Υφεση;
«Οτι η κρίση είναι βαθιά δεν αμφισβητείται. Κανείς όμως δεν γνωρίζει πόσο βαθιά. Να ένα σημερινό παράδειγμα του βάθους της κρίσης: Για πρώτη φορά από το 1938, η General Electric μείωσε το μέρισμά της. Αλλο ένα πρόσφατο παράδειγμα είναι η ανακοίνωση της Ιαπωνίας ότι η βιομηχανική της παραγωγή έχει υποστεί την πιο απότομη πτώση από τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο. Ισως τα οικονομικά πακέτα ενίσχυσης, μαζί με τη διάσωση των τραπεζών και τις επιμέρους εθνικοποιήσεις, να επιβραδύνουν την πτώση και να αντιστρέψουν σύντομα την πορεία της οικονομίας, όπως ακριβώς προέβλεψε εν μέρει ο επικεφαλής της Κεντρικής Τράπεζας των ΗΠΑ. Αλλά κανείς δεν μπορεί να πει τίποτα με βεβαιότητα.
Το άμεσο αίτιο της κρίσης είναι η φούσκα των στεγαστικών, που βασιζόταν ουσιαστικά σε πολύ επικίνδυνα ενυπόθηκα δάνεια μαζί με εξωτικά χρηματοοικονομικά εργαλεία που επινοήθηκαν για να μοιράσουν το ρίσκο, οδηγώντας σε τέτοια πολυπλοκότητα που λίγοι καταλαβαίνουν ποιος χρωστάει τι και σε ποιον. Οι πιο θεμελιώδεις λόγοι για την κρίση έχουν να κάνουν με τις βασικές ανεπάρκειες της αγοράς. Εάν εσύ και εγώ συμφωνήσουμε σχετικά με κάποια συναλλαγή (ας πούμε ότι μου πουλάς ένα αυτοκίνητο), μπορούμε να κάνουμε μια καλή συμφωνία για τους δυο μας, αλλά δεν λαμβάνουμε υπόψη την επίδραση που έχει αυτή η συναλλαγή σε άλλους (ρύπανση, κυκλοφοριακή συμφόρηση, αύξηση στην τιμή της βενζίνης κ.λπ.). Αυτές οι "εξωτερικότητες", όπως αποκαλούνται, μπορούν να είναι πολύ μεγάλες.
Στην περίπτωση των χρηματοοικονομικών οργανισμών, η επίπτωση είναι να κοστολογηθεί υπερβολικά χαμηλά το ρίσκο με το να αγνοηθεί ο "συστημικός κίνδυνος". Κατά συνέπεια, εάν η Goldman Sachs δανείσει χρήματα, θα λάβει υπόψη εάν είναι καλή η διοίκησή της και το πιθανό ρίσκο που μπορεί να έχει για την εταιρεία αν ο δανειολήπτης δεν μπορεί να ξεπληρώσει το δάνειό του, αλλά δεν αξιολογεί το ρίσκο του χρηματοπιστωτικού συστήματος στο σύνολό του. Το αποτέλεσμα είναι να υποβαθμίζεται υπερβολικά ο κίνδυνος. Υπάρχει πάρα πολύ μεγάλος κίνδυνος για μια υγιή οικονομία. Αυτός μπορεί σε γενικές γραμμές να ελεγχθεί με υγιείς ρυθμίσεις, αλλά η χρηματοκεφαλαιοποίηση της οικονομίας έχει συνοδευτεί από τη μανία της άρσης των ελέγχων που βασίζονται στις θεολογικές έννοιες των "αποδοτικών αγορών" και της "ορθολογικής επιλογής". Οπως έχουν πολλοί παρατηρήσει, αρκετοί από τους ανθρώπους που φέρουν αρχική ευθύνη γι' αυτές τις καταστρεπτικές πολιτικές έχουν επιλεχτεί τώρα ως κορυφαίοι σύμβουλοι της οικονομικής πολιτικής του Obama (Larry Summers, Tim Geithner και άλλοι). Ο Alan Greenspan, ο μεγάλος ήρωας των χρηματαγορών πριν από μερικά χρόνια, έχει διακριτικά παραδεχθεί τώρα ότι δεν κατανοούσε πώς λειτουργούσαν οι αγορές - -κάτι που είναι αρκετά εντυπωσιακό.Υπάρχουν επίσης άλλα εργαλεία που οδηγούν στην υποτιμημένη κοστολόγηση του ρίσκου. Οι κρατικοί κανόνες για την εταιρική διακυβέρνηση παρέχουν διεστραμμένα κίνητρα: οι διευθυντές των μεγάλων εταιρειών ανταμείβονται με φοβερά υψηλά ποσά για τη λήψη βραχυπρόθεσμων ρίσκων και μπορούν να αφήσουν τα ερείπια σε κάποιον άλλον, πετώντας μακριά με τα "χρυσά τους αλεξίπτωτα" όταν έρθει η κατάρρευση.Το αν τα καταπραϋντικά μέτρα που προτείνονται τώρα μπορούν να προσφέρουν μια βραχυπρόθεσμη θεραπεία είναι ασαφές. Αλλά τα πιο μακροπρόθεσμα προβλήματα δεν έχουν ακόμα εξεταστεί».
«Ο... υπαρκτός καπιταλισμός»Γίνεται πολύς λόγος για επιστροφή στον κεϊνσιανισμό. Ξέρω ότι διαφωνείς με αυτή την άποψη και θα ήθελα να τη σχολιάσεις, καθώς και το αν αυτή η κρίση έχει αποκαλύψει, για άλλη μία φορά, ότι ο καπιταλισμός είναι ένα παρασιτικό σύστημα.«Ο κόσμος μιλάει για επιστροφή στον κεϊνσιανισμό, αλλά αυτό είναι εξαιτίας μιας συστηματικής άρνησης να δώσει σημασία στον τρόπο με τον οποίον λειτουργεί η αναπτυγμένη καπιταλιστική οικονομία. Ακούγονται ουρλιαχτά από πολλούς ιδιαίτερα συντηρητικούς για την "κοινωνικοποίηση" της οικονομίας με τη διάσωση των χρηματοπιστωτικών οργανισμών. Ναι, εν μέρει γίνεται αυτό, αλλά είναι το κερασάκι στην τούρτα.Ο "υπαρκτός καπιταλισμός" απέχει πολύ από τον αγνό καπιταλισμό της επιχειρηματικής πρωτοβουλίας και της καταναλωτικής επιλογής -τουλάχιστον στις πλούσιες και ισχυρές χώρες. Στις ΗΠΑ, η προηγμένη οικονομία στηρίζεται ζωτικά από έναν δυναμικό κρατικό τομέα για την κοινωνικοποίηση του κόστους και του ρίσκου, ενώ ιδιωτικοποιεί το επακόλουθο κέρδος -και το "επακόλουθο" μπορεί να είναι χρονικά πολύ μακριά. Στην περίπτωση του πυρήνα της σύγχρονης οικονομίας υψηλής τεχνολογίας, δηλαδή των υπολογιστών και του Διαδικτύου, το επακόλουθο κέρδος ήταν δεκαετίες μακριά.
Υπάρχει μια μεγάλη μυθολογία που πρέπει να αποδομηθεί αν είναι να αντιμετωπίσουμε στα σοβαρά τα θέματα της οικονομίας.Οι υπαρκτές κρατικές καπιταλιστικές οικονομίες είναι πράγματι "παρασιτικές" για το κοινό, με τον τρόπο που μόλις υπογραμμίστηκε, αλλά και με άλλους τρόπους, όπως διασώσεις (που είναι πολύ κοινά φαινόμενα στο βιομηχανικό σύστημα), υψηλά προστατευτικά μέτρα που εγγυώνται δικαιώματα μονοπωλιακής τιμολόγησης στις κρατικά επιδοτούμενες εταιρείες και άλλα πολλά εργαλεία».Το αμερικανικό χρέος είναι ήδη εκτός ελέγχου και το οικονομικό σχέδιο ενίσχυσης του Ομπάμα θα βουλιάξει τις ΗΠΑ ακόμα βαθύτερα στο χρέος. Ποιος μπορεί να είναι ο αντίκτυπος του υπέρογκου χρέους στην αμερικανική οικονομία, στο δολάριο και στην εμπιστοσύνη των διεθνών επενδυτών;«Κανένας δεν ξέρει πραγματικά. Το χρέος ήταν πολύ υψηλότερο στο παρελθόν, ιδιαίτερα μετά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο. Αλλά αυτό ξεπεράστηκε χάρη στην ξεχωριστή οικονομική ανάπτυξη που έλαβε χώρα κάτω από μια ημι-κεντρικά ελεγχόμενη οικονομία. Εάν τα σημερινά κρατικά πακέτα οικονομικής ενίσχυσης οδηγήσουν σε σταθερή οικονομική ανάπτυξη, το χρέος θα μπορούσε να ελεγχθεί. Και υπάρχουν και άλλα εργαλεία, όπως ο πληθωρισμός.
Αλλά όλα τα υπόλοιπα μπορεί να είναι μόνον εικασίες. Οι κύριοι χρηματοδότες -πρωτίστως η Κίνα, η Ιαπωνία και οι πετρελαιοπαραγωγές χώρες- μπορεί να αποφασίσουν να στρέψουν τα κεφάλαιά τους αλλού για υψηλότερα κέρδη. Υπάρχουν όμως λίγα σημάδια τέτοιων εξελίξεων και δεν είναι πολύ πιθανόν να συμβούν. Οι χρηματοδότες έχουν όφελος με το να στηρίξουν την καταναλωτική οικονομία των ΗΠΑ για τις δικές τους εξαγωγές. Δεν υπάρχει κανένας τρόπος να γίνουν ασφαλείς προβλέψεις, αλλά φαίνεται ξεκάθαρα ότι ολόκληρη η διεθνής οικονομία βρίσκεται σε μια επικίνδυνη κατάσταση».Τα πλεονεκτήματα των ΗΠΑΠιστεύεις, σε αντίθεση με πολλούς άλλους, ότι οι ΗΠΑ θα παραμείνουν μια παγκόσμια οικονομική, πολιτική και φυσικά στρατιωτική υπερδύναμη ακόμα και μετά την τρέχουσα κρίση.
Συμφωνώ μαζί σου, δεδομένου ότι οι οικονομίες του υπόλοιπου κόσμου όχι μόνο δεν είναι σε οποιαδήποτε θέση να αμφισβητήσουν την ηγεμονία της Αμερικής, αλλά βλέπουν τις ΗΠΑ ως τη μοναδική χώρα που μπορεί να σώσει την παγκόσμια οικονομία. Ποια θεωρείς ότι είναι τα ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα του αμερικανικού καπιταλισμού έναντι της οικονομίας της Ε.Ε. και των οικονομιών των πρόσφατα αναπτυσσόμενων χωρών στην Ασία;«Η τρέχουσα κρίση, σε μεγάλο βαθμό, δημιουργήθηκε στις ΗΠΑ, αλλά οι σημαντικοί ανταγωνιστές τους -η Ευρώπη και η Ιαπωνία- έχουν πληγεί βαθύτερα και οι ΗΠΑ παραμένουν η πρώτη επιλογή για τους επενδυτές, που ψάχνουν για ασφάλεια σε μια εποχή κρίσης. Τα πλεονεκτήματα των ΗΠΑ είναι σημαντικά. Εχουν εκτενείς εσωτερικούς πόρους. Εχουν μια ενοποιημένη οικονομία, κι αυτό είναι ένα σημαντικό γεγονός.
Μέχρι τον εμφύλιο πόλεμο (1861), η φράση "Ηνωμένες Πολιτείες" ήταν στον πληθυντικό (όπως είναι ακόμα στις ευρωπαϊκές γλώσσες). Αλλά από τότε η φράση είναι στον ενικό, στα τυπικά αγγλικά. Οι πολιτικές που σχεδιάζονται στην Ουάσιγκτον από τις κρατικές αρχές και το μεγάλο κεφάλαιο ισχύουν για ολόκληρη τη χώρα. Αυτό είναι κάτι πολύ πιο δύσκολο να γίνει στην Ευρώπη. Η εφημερίδα "Financial Times" έγραφε (26 Φεβρουαρίου) ότι η ομάδα εργασίας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής μόλις παρουσίασε μια έκθεση λέγοντας ότι "η Ευρώπη χρειάζεται νέους οργανισμούς για να ελέγχει το συστημικό ρίσκο και να συντονίζει την εποπτεία των χρηματοοικονομικών οργανισμών σε όλο το γεωγραφικό εύρος όπου ασκεί εποπτεία", αν και η ομάδα εργασίας, υπό την προεδρία ενός Γάλλου, πρώην κεντρικού τραπεζίτη, "απείχε πολύ από το να εισηγηθεί έναν ενιαίο ευρωπαϊκό φύλακα" -κάτι που οι ΗΠΑ μπορούν να έχουν όποια στιγμή θέλουν.
Για την Ευρώπη, δήλωσε ο επικεφαλής της ομάδας εργασίας, αυτό θα ήταν "μια σχεδόν ακατόρθωτη αποστολή". Οι "Financial Times" περιγράφουν έναν τέτοιο στόχο ως "πολιτικά ανέφικτο", "ένα βήμα πάρα πολύ μακριά για πολλά κράτη-μέλη απρόθυμα να παραχωρήσουν εξουσία σε αυτόν τον τομέα". Υπάρχουν πολλά άλλα πλεονεκτήματα στην ενότητα που διαθέτουν οι ΗΠΑ. Μερικές από τις πιο επιβλαβείς επιπτώσεις της ευρωπαϊκής ανικανότητας για συντονισμό αντιδράσεων στην τρέχουσα κρίση εξετάζονται από τον Daniel Gros στην επιθεώρηση Current History (Μάρτης 2009).Οι ιστορικές ρίζες αυτών των διαφορών μεταξύ Ευρώπης και ΗΠΑ είναι γνωστές. Αιώνες άγριας σύγκρουσης επέβαλαν ένα σύστημα εθνών-κρατών στην Ευρώπη, και η εμπειρία του Β' Παγκοσμίου Πολέμου έπεισε τους Ευρωπαίους ότι πρέπει να εγκαταλείψουν το παραδοσιακό τους άθλημα, να σφάζει ο ένας τον άλλον, αφού η επόμενη δοκιμή θα ήταν η τελευταία. Ετσι έχουμε αυτό που οι πολιτικοί επιστήμονες αρέσκονται να αποκαλούν "μια δημοκρατική ειρήνη", αν και κάθε άλλο παρά ξεκάθαρο είναι το ποια σχέση έχει η δημοκρατία με όλο αυτό.
Αντίθετα, οι ΗΠΑ είναι ένα αποικιακό κράτος αποίκων, που εξολόθρευσαν τον γηγενή πληθυσμό και μετέφεραν όσους απέμειναν σε δημόσιες εκτάσεις παραχωρημένες αποκλειστικά για αυτούς, κατέκτησε το μισό Μεξικό και ύστερα επεκτάθηκε πολύ πιο πέρα. Πολύ περισσότερο απ' ό,τι στην Ευρώπη, η πλούσια εσωτερική ποικιλομορφία καταστράφηκε. Ο εμφύλιος πόλεμος παγίωσε την κεντρική εξουσία και την ομοιομορφία και σε άλλους τομείς: εθνική γλώσσα, πολιτιστικά σχέδια, τεράστια κρατικά-εταιρικά προγράμματα κοινωνικής μηχανικής όπως την προαστικοποίηση της κοινωνίας, ογκώδεις κεντρικές επιχορηγήσεις της προηγμένης βιομηχανίας στην έρευνα και την ανάπτυξη κ.ο.κ.Οι νέες αναπτυσσόμενες οικονομίες στην Ασία έχουν απίστευτα εσωτερικά προβλήματα, τα περισσότερα από τα οποία είναι άγνωστα στη Δύση. Ξέρουμε περισσότερα για την Ινδία απ' ό,τι για την Κίνα, επειδή η Ινδία είναι πιο ανοικτή κοινωνία.
Υπάρχουν λόγοι για τους οποίους η Ινδία ταξινομείται στην 128η θέση στον Ανθρώπινο Δείκτη Ανάπτυξης (περίπου εκεί όπου ήταν πριν από τις νεοφιλελεύθερες μεταρρυθμίσεις). Η Κίνα είναι στην 88η θέση και θα μπορούσε να ήταν πολύ χαμηλότερα, αν περισσότερα πράγματα ήταν γνωστά για αυτήν. Ολα αυτά απλά ξύνουν την επιφάνεια. Στο 18ο αιώνα, η Κίνα και η Ινδία ήταν τα εμπορικά και βιομηχανικά κέντρα του κόσμου, με περίπλοκα συστήματα αγοράς, προηγμένα επίπεδα υγείας κ.ο.κ. Αλλά η ιμπεριαλιστική κατάκτηση και οι οικονομικές πολιτικές (κρατική παρέμβαση για τους πλούσιους, ελεύθερες αγορές χωμένες με το ζόρι στο λαρύγγι των φτωχών), τις άφησαν σε άθλιες συνθήκες.
Είναι χαρακτηριστικό ότι η μοναδική χώρα του Νότου που αναπτύχθηκε ήταν η Ιαπωνία, μια χώρα που δεν αποικίστηκε. Ο συσχετισμός δεν είναι τυχαίος».Εναλλακτική ανάπτυξηΘα μπορούσε η σημερινή κρίση να προσφέρει ευκαιρίες για εναλλακτικές αναπτυξιακές πολιτικές ανά τον κόσμο;«Αυτό ήδη συμβαίνει. Μια από τις πιο συναρπαστικές περιοχές του κόσμου είναι η Νότια Αμερική. Για τα τελευταία δέκα χρόνια έχουν υπάρξει αρκετά ενδιαφέρουσες και σημαντικές κινήσεις με στόχο την ανεξαρτησία από την Ουάσιγκτον.
Πρώτη φορά βλέπουμε τέτοιες εξελίξεις από την εποχή των ισπανικών και πορτογαλικών κατακτήσεων. Αυτές οι εξελίξεις περιλαμβάνουν βήματα προς μια οικονομική ενοποίηση της Νότιας Αμερικής, η οποία είναι ιστορικά και πολιτικά πολύ σημαντική και έχει ήδη ξεκινήσει να εξετάζει τα τεράστια εσωτερικά προβλήματα της περιοχής. Υπάρχει μια νέα Τράπεζα του Νότου, που εδρεύει στο Καράκας, η οποία δεν έχει ακόμα πραγματικά απογειωθεί, αλλά έχει προοπτικές και υποστηρίζεται επίσης από άλλες χώρες. Το MERCOSUR είναι μια ζώνη εμπορικών συναλλαγών του Νότου. Πριν από μερικούς μήνες, ένας νέος οργανισμός αναπτύχθηκε, η Ενωση των Νότιων Αμερικανικών Δημοκρατιών, ο οποίος έχει ήδη αρχίσει να αποφέρει αποτελέσματα. Είναι τόσο αποτελεσματικός, που ούτε καν αναφέρεται στις ΗΠΑ, προφανώς επειδή είναι πολύ επικίνδυνος.Υπάρχουν και άλλες σημαντικές εξελίξεις, στις σχέσεις μεταξύ Νότου-Νότου, όπως αυτές που αναπτύσσονται μεταξύ Βραζιλίας και Νότιας Αφρικής. Αυτή η εξέλιξη σπάει επίσης το ιμπεριαλιστικό μονοπώλιο, το αμερικανικό και δυτικό μονοπώλιο κυριαρχίας. Υπάρχει επίσης ο παράγοντας Κίνα. Το εμπόριο και οι επενδύσεις αυξάνονται κι αυτό προσφέρει νέες εναλλακτικές επιλογές και ευκαιρίες στη Νότια Αμερική.Η τρέχουσα οικονομική κρίση προσφέρει ευκαιρίες για να διευρυνθούν οι εναλλακτικές προτάσεις ανάπτυξης, αλλά το ρεύμα θα μπορούσε να κινηθεί και προς την αντίθετη κατεύθυνση. Η κρίση έχει φοβερές επιπτώσεις, πλήττει τους φτωχούς κι αυτό μπορεί να περιορίσει τις εναλλακτικές επιλογές τους. Αυτά είναι ζητήματα τα οποία πραγματικά θα εξαρτηθούν, για να δανειστώ τη φράση του Evo Morales, από το αν τα λαϊκά κινήματα πάρουν στα χέρια τους τον έλεγχο της μοίρας τους. Αν το κάνουν, ναι, υπάρχουν ευκαιρίες».

*ΑΥΡΙΟ ΤΟ Γ' ΜΕΡΟΣ
ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ - 13/03/2009

Πέμπτη 12 Μαρτίου 2009

εδώ διαβάζεται τις ειδήσεις...

Κάντε ΚΛΙΚ...
γιατί εδώ διαβάζεται τις ειδήσεις
Eνας χώρος αποκαλυπτικής ενηµέρωσης.
Μια οµάδα επαγγελµατιών δηµοσιογράφων σας ενημερώνουν για ότι συµβαίνει...
Καθηµερινά, 24 ώρες το 24ώρο οι άνθρωποι του http://www.newsletter-online.blogspot.com/
δίνουν την δική τους µάχη µε την επικαιρότητα.
Στείλτε μας και την δική σας είδηση ή το Δελτίο Τύπου...